ترکیب لوودوپا (Levodopa) و کاربیدوپا (Carbidopa) برای درمان علائم بیماری پارکینسون و علائم مشابه پارکینسون که ممکن است پس از آنسفالیت (تورم مغز) یا آسیب به سیستم عصبی ناشی از مسمومیت با مونوکسید کربن یا مسمومیت با منگنز ایجاد شود، استفاده می شود.
مطالعه بیشتر:
علائم پارکینسون، از جمله لرزش (ترمور)، سفتی و کندی حرکت به دلیل کمبود دوپامین، یک ماده طبیعی که معمولا در مغز یافت می شود، ایجاد می شوند. لوودوپا در دسته ای از داروها به نام عوامل سیستم عصبی مرکزی قرار دارد که با تبدیل شدن به دوپامین در مغز عمل می کند. کاربیدوپا در دسته ای از داروها به نام مهارکننده های دکربوکسیلاز قرار دارد. این دارو با جلوگیری از تجزیه لوودوپا قبل از رسیدن به مغز عمل می کند. این دارو اجازه می دهد تا دوز کمتری از لوودوپا دریافت کنید که باعث تهوع و استفراغ کمتری می شود.
فهرست مطالب
نحوه مصرف لوودوپا و کاربیدوپا
🔺ترکیب لوودوپا و کاربیدوپا به صورت قرص معمولی، قرص حل شونده خوراکی، قرص آهسته رهش (با اثر طولانی) و کپسول آهسته رهش خوراکی ارائه می شود.
🔺ترکیب لوودوپا و کاربیدوپا همچنین به‌عنوان یک سوسپانسیون (مایع) از طریق لوله PEG-J (لوله‌ای که از طریق پوست و دیواره معده با جراحی وارد می‌شود) یا گاهی از طریق یک لوله بینی-ژژونال (NJ) به معده داده می‌شود. لوله را با استفاده از یک پمپ تزریق مخصوص داخل بینی و پایین تا معده وارد می کنند.
🔺قرص های معمولی و خوراکی حل شونده معمولاً سه یا چهار بار در روز مصرف می شوند.
🔺قرص با رهش طولانی معمولا دو تا چهار بار در روز مصرف می شود. کپسول طولانی رهش معمولاً سه تا پنج بار در روز مصرف می شود.
🔺سوسپانسیون معمولاً به صورت دوز صبحگاهی (به صورت انفوزیون (چکانشی) در مدت ۱۰ تا ۳۰ دقیقه) و سپس به صورت دوز مداوم (به صورت انفوزیون بیش از ۱۶ ساعت داده می شود) و دوزهای اضافی حداکثر هر ۲ ساعت یک بار در صورت نیاز برای کنترل علائم تجویز می شود.
🔺لوودوپا و کاربیدوپا را تقریباً هر روز در زمان های مشابه مصرف کنید. دستورالعمل پزشک را به دقت دنبال کنید و از پزشک یا داروساز خود بخواهید هر قسمتی را که متوجه نمی شوید توضیح دهد.
🔺لوودوپا و کاربیدوپا را دقیقا طبق دستور مصرف کنید. کمتر یا بیشتر از آن مصرف نکنید.
🔺کپسول های آهسته رهش را به طور کامل ببلعید. آن ها را نجوید، تقسیم یا له نکنید. اولین دوز روزانه از کپسول طولانی رهش را ۱ تا ۲ ساعت قبل از غذا مصرف کنید.
🔺برای مصرف قرص حل شونده خوراکی، قرص را با دست خشک از بطری خارج کرده و بلافاصله آن را در دهان خود قرار دهید. قرص به سرعت حل می شود و می توان آن را با بزاق قورت داد. برای قورت دادن قرص های حل شونده نیازی به آب نیست.
🔺اگر از قرص لوودوپا را به ترکیبی از لوودوپا و کاربیدوپا تغییر می‌دهید، دستورالعمل‌های پزشک را به دقت دنبال کنید. احتمالاً به شما گفته می شود که حداقل ۱۲ ساعت پس از مصرف آخرین دوز لوودوپا صبر کنید تا اولین دوز لوودوپا و کاربیدوپا را مصرف کنید.
🔺پزشک ممکن است با دوز کم لوودوپا و کاربیدوپا شروع کند و به تدریج دوز قرص معمولی یا خوراکی حل شونده را هر روز یا یک روز در میان در صورت نیاز افزایش دهد. پزشک ممکن است پس از ۳ روز در صورت نیاز دوز قرص یا کپسول آهسته رهش را به تدریج افزایش دهد.
🔺برای مصرف سوسپانسیون، پزشک یا داروساز به شما نشان می دهد که چگونه از پمپ برای تزریق دارو استفاده کنید. دستورالعمل های نوشته شده همراه با پمپ و دارو را بخوانید. به نمودارها با دقت نگاه کنید و مطمئن شوید که تمام قسمت های پمپ و توضیحات کلیدها را می شناسید. از پزشک یا داروساز بخواهید هر بخشی را که متوجه نمی شوید توضیح دهد.
🔺سوسپانسیون لوودوپا و کاربیدوپا در یک کاست یکبار مصرف برای اتصال به پمپ ارائه می شود که مقدار دارویی را که در طول انفوزیون (چکانشی) دریافت می کنید کنترل می کند. قبل از استفاده، کاست حاوی دارو را از یخچال خارج کنید و اجازه دهید به مدت ۲۰ دقیقه در دمای اتاق بماند. از کاست استفاده مجدد یا بیش از ۱۶ ساعت استفاده نکنید. کاست را در پایان انفوزیون دور بیندازید، حتی اگر هنوز حاوی دارو باشد.
✅ مطالعه بیشتر: درمان با پمپ، روش چدید درمان پارکینسون
🔺هنگامی که شروع به مصرف سوسپانسیون لوودوپا و کاربیدوپا می کنید، پزشک دوز انفوزیون صبحگاهی و مداوم و احتمالاً دوز سایر داروهای بیماری پارکینسون را تنظیم می کند تا علائم شما را به بهترین نحو کنترل کند. معمولاً حدود ۵ روز طول می کشد تا به دوز پایدار سوسپانسیون برسید، اما ممکن است دوزهای شما بسته به پاسخ مداوم شما به دارو، به مرور زمان نیاز به تغییر مجدد داشته باشند. دوز تجویز شده شما از سوسپانسیون توسط پزشک در پمپ شما برنامه ریزی می شود. دوز یا تنظیمات پمپ خود را تغییر ندهید مگر اینکه پزشکتان به شما گفته باشد که این کار را انجام دهید. مراقب باشید که لوله PEG-J شما پیچ خورده، گره خورده یا مسدود نشود زیرا این امر بر مقدار دارویی که دریافت می کنید تأثیر می گذارد.
🔺لوودوپا و کاربیدوپا بیماری پارکینسون را کنترل می کنند اما آن را درمان نمی کنند. ممکن است چندین ماه طول بکشد تا شما فواید کامل لوودوپا و کاربیدوپا را احساس کنید. حتی اگر احساس خوبی دارید به مصرف لوودوپا و کاربیدوپا ادامه دهید. بدون مشورت با پزشک، مصرف لوودوپا و کاربیدوپا را قطع نکنید. اگر به طور ناگهانی مصرف لوودوپا و کاربیدوپا را متوقف کنید، ممکن است به یک سندرم جدی مبتلا شوید که باعث تب، سفت شدن عضلات، حرکات غیرعادی بدن و گیجی می شود. پزشک احتمالاً دوز شما را به تدریج کاهش خواهد داد. اگر پزشک به شما بگوید که مصرف لوودوپا و سوسپانسیون کاربیدوپا را متوقف کنید، یک متخصص لوله PEG-J شما را برمی دارد. خودتان لوله را خارج نکنید.
🔺از داروساز یا پزشک خود یک کپی از برگه اطلاعات لوودوپا و کاربیدوپا و همچنین راهنمای دارویی برای لوودوپا و سوسپانسیون کاربیدوپا را بخواهید.
تست آنلاین پارکینسون روشی سریع و آسان برای تشخیص بیماری پارکینسون است. برای شروع تست بر روی تصویر زیر کلیک کنید:
چه اقدامات احتیاطی خاصی را باید رعایت کنم؟
قبل از مصرف لوودوپا و کاربیدوپا
⭕ اگر به لوودوپا و کاربیدوپا یا هر داروی دیگر یا هر یک از ترکیبات موجود در قرص ها، کپسول ها یا سوسپانسیون لوودوپا و کاربیدوپا حساسیت دارید، به پزشک و داروساز خود اطلاع دهید. از داروساز خود لیستی از مواد تشکیل دهنده را بخواهید.
⭕ اگر فنلزین (ناردیل) یا ترانیل سیپرومین (پارنات) مصرف می کنید یا در ۲ هفته گذشته مصرف آن ها را متوقف کرده اید، به پزشک خود اطلاع دهید. احتمالاً پزشک به شما خواهد گفت که از لوودوپا و کاربیدوپا استفاده نکنید.
⭕ به پزشک و داروساز خود بگویید که چه داروهای تجویزی، بدون نسخه، ویتامین ها، مکمل های غذایی و محصولات گیاهی را مصرف می کنید یا قصد دارید مصرف کنید. هر یک از موارد زیر را حتما ذکر کنید: داروهای ضد افسردگی (“افزایش دهنده خلق و خو”) مانند آمی تریپتیلین (Elavil)، آموکساپین (Asendin)، کلومیپرامین (Anafranil)، دزیپرامین (Norpramin)، دوکسپین (Adapin، Sinequan)، ایمی پرامین (Tofranil)، نورتریپتیلین (Aventyl، Pamelor)، پروتریپتیلین (Vivactil) و trimipramine (Surmontil)؛ آنتی هیستامین ها؛ هالوپریدول (Haldol); ایپراتروپیوم (Atrovent)؛ قرص آهن و ویتامین های حاوی آهن؛ ایزوکاربوکسازید (مارپلان)؛ ایزونیازید (INH، Nydrazid)؛ داروهای فشار خون بالا، بیماری روده تحریک پذیر، بیماری عصبی، بیماری حرکتی، حالت تهوع، زخم، یا مشکلات ادراری؛ متوکلوپرامید (Reglan)؛ سایر داروها برای بیماری پارکینسون؛ پاپاورین (پاابید)؛ فنی توئین (دیلانتین)؛ راساگیلین (Azilect)؛ ریسپریدون (ریسپردال)؛ آرام بخش ها؛ سلژیلین (Emsam، Eldepryl، Zelapar)؛ قرص های خواب آور؛ تترابنازین (Xenazine)؛ و آرام بخش ها پزشک ممکن است نیاز به تغییر دوز داروهای شما داشته باشد یا شما را به دقت از نظر عوارض جانبی تحت نظر داشته باشد.
⭕ اگر مبتلا به گلوکوم، ملانوم (سرطان پوست)، یا رشد پوستی هستید که تشخیص داده نشده است یا تا به حال داشته اید، به پزشک خود اطلاع دهید. ممکن است پزشک به شما بگوید که از لوودوپا و کاربیدوپا استفاده نکنید.
⭕ اگر مشکلات هورمونی دارید یا قبلاً داشته اید به پزشک خود اطلاع دهید. آسم؛ آمفیزم؛ بیماری روحی و روانی؛ دیابت؛ زخم معده؛ حمله قلبی؛ ضربان قلب نامنظم؛ یا بیماری عروق خونی، قلب، کلیه، کبد یا ریه. اگر از لوودوپا و سوسپانسیون کاربیدوپا استفاده می کنید، در صورتی که جراحی معده، مشکلات عصبی، فشار خون پایین یا غش کرده اید یا تا به حال انجام داده اید، به پزشک خود اطلاع دهید.
⭕ اگر باردار هستید، قصد بارداری دارید یا در حال شیردهی هستید به پزشک خود اطلاع دهید. اگر در حین مصرف لوودوپا و کاربیدوپا باردار شدید، با پزشک خود تماس بگیرید.
✅ مطالعه بیشتر: پارکینسون در زنان و بارداری زنان
⭕ اگر جراحی دارید، از جمله جراحی دندان، به پزشک یا دندانپزشک بگویید که لوودوپا و کاربیدوپا مصرف می کنید.
⭕ باید بدانید که لوودوپا و کاربیدوپا ممکن است باعث خواب آلودگی شما شوند یا باعث شوند که در طول فعالیت های روزانه خود به طور ناگهانی به خواب بروید. ممکن است قبل از اینکه ناگهان به خواب بروید احساس خواب آلودگی نکنید یا علائم هشدار دهنده دیگری نداشته باشید. تا زمانی که متوجه نشدید دارو بر شما چه تأثیری می گذارد، رانندگی نکنید، با ماشین آلات خطرناک کار نکنید، در ارتفاعات کار نکنید یا در فعالیت های خطرناک شرکت نکنید. اگر در حین انجام کاری مانند تماشای تلویزیون، صحبت کردن، غذا خوردن یا سوار شدن در ماشین، ناگهان به خواب رفتید، یا اگر به خصوص در طول روز بسیار خواب‌آلود شدید، با پزشک خود تماس بگیرید. تا زمانی که با پزشک خود صحبت نکرده اید، رانندگی نکنید، در مکان های مرتفع کار نکنید، یا با ماشین آلات کار نکنید.
⭕ هنگام مصرف لوودوپا و کاربیدوپا از پزشک خود در مورد استفاده از نوشیدنی های الکلی سوال کنید. الکل می تواند عوارض جانبی لوودوپا و کاربیدوپا را بدتر کند.
✅ مطالعه بیشتر: تاثیر الکل بر پارکینسون
⭕ برخی از افرادی که داروهایی مانند لوودوپا و کاربیدوپا مصرف می کردند، دچار رفتارهایی شدند که برای آن ها اجباری یا غیرعادی بود، مانند افزایش میل به قمار یا رفتارهای جنسی. اطلاعات کافی در این زمینه وجود ندارد که بگوییم آیا این افراد به دلیل مصرف دارو یا دلایل دیگر دچار این مشکلات شده اند. اگر میل به قمار دارید که کنترل آن دشوار است، میل شدید دارید یا نمی توانید رفتار خود را کنترل کنید، با پزشک خود تماس بگیرید. این خطر را به اعضای خانواده خود بگویید تا حتی اگر خودتان متوجه نشدید که اصرار شدید یا رفتار غیرعادی دارید که مشکل ساز شده است، با پزشک تماس بگیرند.
⭕ بدانید که در حین مصرف لوودوپا و کاربیدوپا، بزاق، ادرار یا عرق شما ممکن است به رنگ تیره (قرمز، قهوه ای یا سیاه) تبدیل شود. این حالت بی ضرر است، اما لباس شما ممکن است لکه شود.
⭕ باید بدانید که لوودوپا و کاربیدوپا ممکن است باعث سرگیجه، سبکی سر و غش در هنگام بلند شدن خیلی سریع از حالت دراز کشیده شوند. زمانی که برای اولین بار مصرف لوودوپا و کاربیدوپا را شروع می کنید، این حالت بیشتر دیده می شود. برای جلوگیری از این مشکل، به آرامی از رختخواب بلند شوید و چند دقیقه قبل از ایستادن پاهای خود را روی زمین بگذارید.
⭕ اگر به فنیل کتونوری (PKU، یک بیماری ارثی که در آن باید رژیم غذایی خاصی را برای جلوگیری از آسیب به مغز که می‌تواند باعث ناتوانی ذهنی شدید شود) حساسیت دارید، باید بدانید که قرص‌های حل شونده خوراکی حاوی آسپارتام هستند که فنیل آلانین را تشکیل می‌دهند.
اگر یک نوبت را فراموش کردم چه باید بکنم؟
🟢 دوز فراموش شده قرص معمولی، قرص حل شونده خوراکی، قرص یا کپسول آهسته رهش را به محض یادآوری مصرف کنید. با این حال، اگر تقریباً زمان مصرف نوبت بعدی فرا رسیده است، دوز فراموش شده را رها کنید و برنامه دوز منظم خود را ادامه دهید. برای جبران نوبت فراموش شده دو دوز همزمان مصرف نکنید.
🟢 اگر از انفوزیون روده ای لوودوپا و کاربیدوپا استفاده می کنید و پمپ انفوزیون را برای مدت کوتاهی (کمتر از ۲ ساعت) جدا کردید، به غیر از قطع عادی شبانه، از پزشک خود بپرسید که آیا باید قبل از قطع پمپ از دوز اضافی استفاده کنید یا خیر. اگر پمپ انفوزیون بیش از ۲ ساعت قطع شد، با پزشک خود تماس بگیرید. احتمالاً به شما توصیه می شود در زمانی که از سوسپانسیون استفاده نمی کنید، لوودوپا و کاربیدوپا را از طریق خوراکی مصرف کنید.
عوارض جانبی لوودوپا و کاربیدوپا
لوودوپا و کاربیدوپا ممکن است سبب ایجاد عوارض جانبی شوند. اگر هر یک از این علائم شدید است یا از بین نمی رود، به پزشک خود اطلاع دهید:
🔴 تغییر در حس چشایی
🔴 فراموشی یا سردرگمی
🔴 عصبی بودن
🔴 کابوس دیدن
🔴 اختلال در خواب
🔴 سردرد
🔴 ضعف
🔴 سرگیجه
🔴 از دست دادن اشتها
🔴 اسهال
🔴 خشکی دهان
🔴 درد دهان و گلو
🔴 یبوست
برخی از عوارض جانبی جدی تر هستند، در صورت تجربه هر کدام از آن ها حتما با اورژانس تماس بگیرید:
⭕ حرکات غیرمعمول یا کنترل نشده دهان، زبان، صورت، سر، گردن، بازوها و پاها
⭕ ضربان قلب سریع، نامنظم یا تپنده
⭕ افزایش تعریق
⭕ درد قفسه سینه
⭕ افسردگی
⭕ افکار مرگ یا خودکشی
⭕ توهم (دیدن چیزهایی یا شنیدن صداهایی که وجود ندارند)
⭕ تورم صورت، گلو، زبان، لب ها، چشم ها، دست ها، پاها، مچ پا یا پایین ساق پا
⭕ گرفتگی صدا
⭕ مشکل در بلع یا تنفس
⭕ ضعف، بی حسی یا از دست دادن حس در انگشتان یا پاها
⭕ قرمزی، تورم، درد یا گرما در ناحیه اطراف لوله PEG-J شما (اگر از لوودوپا و سوسپانسیون کاربیدوپا استفاده می کنید)
⭕ مدفوع سیاه و قیرانی
⭕ خون قرمز در مدفوع
⭕ تب
⭕ درد شکم
⭕ حالت تهوع
⭕ استفراغ
⭕ استفراغ خونی
⭕ استفراغی که شبیه تفاله قهوه است
نگهداری و یا دفع لوودوپا و کاربیدوپا
🟢 این دارو را در همان ظرفی که تهیه کرده اید، محکم بسته و دور از دسترس کودکان نگهداری کنید. آن را در دمای اتاق و دور از نور، گرما و رطوبت اضافی (نه در حمام) نگهداری کنید.
🟢 حتما دارو را از دید و دسترس کودکان دور نگه دارید، زیرا بسیاری از ظروف (مانند قرص های هفتگی و قطره های چشمی، کرم ها، چسب ها و …) در برابر کودک مقاوم نیستند و کودکان خردسال می توانند آن ها را به راحتی باز کنند. برای محافظت از کودکان خردسال در برابر مسمومیت، همیشه درپوش‌های ایمنی را قفل کنید و بلافاصله دارو را در مکانی امن قرار دهید – جایی که بالا و دور از دید و دسترس آن ها باشد.
🟢 داروهای غیر ضروری باید به روش های خاصی دور ریخته شوند تا اطمینان حاصل شود که حیوانات خانگی، کودکان و سایر افراد نمی توانند آن ها را مصرف کنند. با این حال، نباید این دارو را داخل توالت بریزید. درعوض، بهترین راه برای دور انداختن داروها از طریق یک برنامه بازپس گیری دارو است. با یک داروخانه صحبت کنید و از آن ها شرایط بازپسگیری دارو و یا نحوه معدوم سازی را بپرسید.
در موارد اورژانسی یا مصرف بیش از حد دارو
در زمان هایی که فرد بیش از حد مجاز دارو را مصرف کرده و یا از عوارض ناشی از مصرف دارو آسیب دیده است حتما با اورژانس تماس بگیرید و شرایط را برای آن ها شرح دهید.
اطلاعات بیشتر ...
✅ اطلاعات تمام قرارها با پزشک و نتیجه آزمایش های خود نگه دارید. پزشک آزمایش‌های خاصی را برای بررسی پاسخ شما به لوودوپا و کاربیدوپا تجویز می‌کند.
✅ قبل از انجام هر گونه آزمایش آزمایشگاهی، به پزشک و پرسنل آزمایشگاه بگویید که لوودوپا و کاربیدوپا مصرف می کنید.
✅ لوودوپا و کاربیدوپا می توانند اثر خود را به طور کامل در طول زمان یا فقط در زمان های خاصی در طول روز از دست بدهند. اگر علائم بیماری پارکینسون (لرزش، سفتی و کندی حرکت) بدتر شد یا شدت آن متفاوت بود، با پزشک خود تماس بگیرید.
✅ از آنجایی که وضعیت شما در زمان مصرف این دارو بهتر می شود و حرکت برای تان راحت تر می شود، مراقب باشید در فعالیت های بدنی زیاده روی نکنید. فعالیت خود را به تدریج افزایش دهید تا از زمین خوردن و صدمات دیگر جلوگیری کنید.
✅ لوودوپا و کاربیدوپا می توانند نتایج کاذبی در آزمایش ادرار برای قند (Clinistix، Clinitest و Tes-Tape) و کتون ها (Acetest، Ketostix، و Labstix) ایجاد کنند.
✅ نگذارید دیگران داروهای تان را مصرف کنند.
✅ فهرستی مکتوب از تمام داروهای تجویزی، بدون نسخه یا محصولاتی مانند ویتامین‌ها، مواد معدنی یا سایر مکمل‌های غذایی را به همراه داشته باشید. هر بار که به پزشک مراجعه می‌کنید یا در بیمارستان بستری می‌شوید، این فهرست را به پزشک و پرستار بدهید. همچنین اطلاعات مهمی دیگری که باید در مواقع اضطراری ارائه دهید به همراه خود داشته باشید.
نام های تجاری
- Duopa®
- Parcopa®
- Rytary®
- Sinemet
