بیشتر مردم می دانند که بیماری پارکینسون می تواند باعث مشکلات حرکتی به ویژه لرزش (ترمور) در اندام های بدن شود. اما این بیماری علائمی دیگری دارد که پزشکان آن را علائم غیر حرکتی می نامند که ممکن است شامل توهم و هذیان در افراد مبتلا به پارکینسون شود.
مطالعه بیشتر: بیماری پارکینسون چیست؟
وقتی دچار توهم می شوید، چیزهایی را می بینید، می شنوید یا احساس می کنید که واقعا وجود ندارند. وقتی هذیان می گویید، چیزهایی را باور می کنید که واقعیت ندارند.
عوامل زیادی وجود دارند که می توانند در ایجاد توهم در افراد مبتلا به پارکینسون نقش داشته باشند. اما در اکثر موارد به عنوان عوارض جانبی داروهای پارکینسون رخ می دهد.
فهرست مطالب
توهم وهذیان در بیماری پارکینسون می تواند بر هر یک از حواس پنج گانه اثر بگذارد: بینایی، شنوایی، چشایی، لامسه و بویایی.
توهمات بصری بسیار شایع هستند، برای مثال ممکن است فکر کنید یکی از عزیزان تان که مدت ها فوت شده است در اتاق شما ایستاده و یا اینکه حیوانی روی صندلی تان نشسته است.
وقتی برای اولین بار توهم دیدن شروع می شود، ممکن است به غیر واقعی بودن آنچه می بینید آگاه باشید. اما با گذشت زمان، ممکن است بخشی یا تمام آن آگاهی را از دست بدهید.
سایر حقایق کلیدی در مورد توهم:
🟠 اغلب حاصل عوارض جانبی دارو هستند.
🟠 در افرادی که مشکلات تفکر یا حافظه دارند شایع تر است.
🟠زمانی که نور کم است یا به سختی دیده می شود، احتمال وقوع آن ها بیشتر است.
علت توهم و هذیان در پارکینسون
دارو و زوال عقل ۲ عامل اصلی ایجاد توهم در بیماری پارکینسون هستند. تعیین علت این عارضه می تواند دشوار باشد زیرا دلایل مختلف می توانند همپوشانی داشته باشند و علائم مشابهی ایجاد کنند. پس از مشخص شدن علت احتمالی، درمان می تواند آغاز شود.
توهم به علت عوارض جانبی دارو در پارکینسون
مصرف داروهایی که بر گیرنده های دوپامین تأثیر می گذارند یک عامل خطر مهم است. به این دلیل که برخی از داروهای پارکینسون فعالیت دوپامین را افزایش می دهند. فعالیت زیاد دوپامین می تواند منجر به توهم و علائم عاطفی در افراد مبتلا به PD شود.
داروهایی که ممکن است سبب توهم یا هذیان در افراد مبتلا به پارکینسون شوند عبارتند از:
💊 داروهای کلاسیک پارکینسون مانند کاربیدوپا-لوودوپا و آگونیست های دوپامین: برای افزایش سطح دوپامین و بهبود علائم حرکتی طراحی شده اند. با این حال، با افزایش عرضه دوپامین، این داروها می توانند به طور ناخواسته باعث تغییرات جدی احساسی و رفتاری شوند.
💊 سایر داروهای مورد استفاده برای درمان PD نیز می توانند با کاهش سطح استیل کولین و تغییر تعادل آن با دوپامین باعث ایجاد این علائم شوند. این داروها شامل آمانتادین و آنتی کولینرژیک ها هستند. علاوه بر داروهای تجویزی، آنتی کولینرژیک ها معمولاً جزء اصلی داروهای خواب بدون نسخه و بسیاری از داروهای آلرژی هستند.
✅ مطالعه بیشتر: عوارض جانبی داروهای پارکینسون
زوال عقل در پارکینسون
تغییرات شیمیایی و فیزیکی در مغز می تواند منجر به توهم و هذیان شود. این مورد اغلب در موارد زوال عقل لویی بادی دیده می شود. لویی بادی رسوبات غیرطبیعی پروتئینی به نام آلفا سینوکلئین هستند.
این پروتئین در مناطقی از مغز که کنترل کننده موارد زیر هستند ساخته می‌شود:
🟠 رفتار
🟠 شناخت
🟠 حرکت
یکی از علائم این بیماری داشتن توهمات بصری پیچیده و دقیق است.
مطالعه بیشتر: زوال عقل در پارکینسون
انواع توهم در پارکینسون
چه نوع توهمی بیماران پارکینسون دارند:
🔵 بصری: توهم در افراد مبتلا به پارکینسون معمولا بصری است. توهمات رایج شامل دیدن حیوانات یا افراد است، مانند موجودی پشمالو که در حال دویدن است یا عشق مرده ای که در اتاق نشسته است.
🔵 شنوایی: شنیدن صداهایی که واقعی نیستند کمتر رایج است اما توسط درصد کمی از افراد مبتلا به PD گزارش شده است.
🔵 بویایی: استشمام بویی که به منبع واقعی مربوط نیست در پارکینسون نادر است. (مطالعه بیشتر: اختلال بویایی در پارکینسون)
🔵 لمسی: احساس چیزی خیالی، مانند خزیدن حشرات روی پوست، در PD نادر است.
🔵 چشایی: احساس طعم تلخ یا غیر طبیعی در دهان که منبعی ندارد در PD نادر است.
تست آنلاین پارکینسون روشی سریع و آسان برای تشخیص بیماری پارکینسون است. برای شروع تست بر روی تصویر زیر کلیک کنید:
پزشک ممکن است ابتدا داروهای پارکینسونی را که مصرف می‌کنید کاهش یا تغییر دهد تا ببیند آیا این تغییر دارو می تواند علائم توهم و هذیان را کاهش می‌دهد یا خیر.
افراد مبتلا به پارکینسون ممکن است برای کمک به مدیریت علائم حرکتی خود به دوزهای بالاتری از داروی دوپامین نیاز داشته باشند. اما فعالیت دوپامین نباید آنقدر افزایش یابد که منجر به توهم و هذیان شود. پزشک برای یافتن تعادل مناسب میان دز مصرفی داروها و جلوگیری از ایجاد عوارض آن ها به شما کمک خواهد کرد.
نحوه برخورد با فرد مبتلا به توهم و هذیان در پارکینسون
💠 بحث کردن با کسی که توهم یا هذیان دارد به ندرت مفید است. بهترین کاری که می توانید انجام دهید این است که سعی کنید آرام بمانید و افکار آن شخص را تصدیق کنید.
💠 هدف کاهش استرس آن ها و جلوگیری از هراس شان است.
💠 توهم یک وضعیت جدی است. ممکن است سبب شود فرد به خود آسیب برساند. اکثر توهمات در افراد مبتلا به پارکینسون بصری هستند. به طور کلی تهدید کننده زندگی نیستند.
💠 یکی دیگر از راه‌های کمک این است که علائم فرد را یادداشت کنید، مانند کارهایی که قبل از شروع توهم یا هذیان انجام می‌دادند و اینکه چه نوع توهماتی را تجربه می کنند. سپس می توانید این اطلاعات را با آن ها و پزشکشان در میان بگذارید.
💠 افراد مبتلا به اختلالات توهمی در پارکینسون تمایل دارند تا در مورد چنین تجربیاتی سکوت کنند، اما ضروری است که پزشکشان طیف کامل علائم آن ها را بداند.
سخن آخر
🟢 دانستن این نکته مهم است که تجربه توهم یا هذیان ناشی از پارکینسون به این معنی نیست که فرد دارای بیماری روانپزشکی است.
🟢 اغلب اوقات، عارضه های روانشناختی در پارکینسون، عارضه جانبی برخی از داروها است.
🟢 اگر شما یا فردی که از او مراقبت می کنید دچار توهم شده است حتما با پزشک صحبت کنید.
🟢 اگر علائم با تغییر دارو بهبود نیافت، پزشک ممکن است دارو اعصاب تجویز کند.
