🔺یکی از ویژگی های بارز اما کمتر مطالعه شده در بیماری پارکینسون، وضعیت بدنی فرد مبتلا است. اکثر افراد مبتلا به پارکینسون درجاتی از حالت خمیده بدن را نشان می دهند. همچنین ممکن است دارای خمیدگی شدید در کمر، گردن یا شانه باشند. این حالت خمیده در افراد مبتلا به بیماری پارکینسون با افزایش سفتی یا سختی عضلات همراه است. حالت معمولی بدن در مبتلایان به پارکینسون شامل: سر جلو، شانه های گرد، افزایش کیفوز قفسه سینه، افزایش خم شدن تنه و خم شدن زانوها است.
✅ مطالعه بیشتر: بیماری پارکینسون چیست؟
🔺فرد مبتلا به پارکینسون با حالتی خمیده و با شانه های خم به جلو می نشیند. مرکز ثقل فرد نیز به سمت جلو متمایل می شود و در این حالت احتمال سقوط بیشتر می شود، زیرا فرد قدم های کوچک و سریع تری برمیدارد و تعادل کمتری در راه رفتن خود دارد.
فهرست مطالب
انواع حالت خمیده (ناهنجاری تنه) در پارکینسون
سندرم افتادگی سر و سندروم کمپتوکورمیا در پارکینسون
🔺تقریباً ۵ تا ۱۰ درصد از افراد مبتلا به PD مشکلات واضح تری در وضعیت بدن خود دارند. یکی از مشکلات احتمالی، خم شدن سر به جلو است که به آن سندروم افتادگی سر می گویند.
🔺مورد دیگر، خمش شدید کل تنه است که کمپتوکورمیا یا سندرم ستون فقرات خمیده نامیده می شود (اغلب به عنوان خم شدن بیش از ۴۵ درجه ستون فقرات تعریف می شود). این دو بیماری علاوه بر پارکینسون، دلایل بسیاری دارند، از جمله سایر بیماری‌های تخریب‌کننده عصبی مانند سندرم پارکینسون پلاس، آتروفی سیستم چندگانه (MSA)، اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS)، و بیماری‌های عضلانی یا عصبی.
✅ مطالعه بیشتر: بیماری پارکینسونیسم چیست؟
🔺به طور معمول، در سندرم افتادگی سر و کمپتوکورمی، خم شدن به جلو در نشستن وجود دارد و با راه رفتن افزایش می یابد. با این حال، هنگام دراز کشیدن به پشت، گردن و تنه می توانند عمدتا یا به طور کامل صاف شوند.
🔺این حالت متفاوت از وضعیت اصطلاحا قوز گردن یا پشت (کیفوز) است که هنگام دراز کشیدن به پشت صاف نمی شوند. کیفوز با افزایش سن افراد ایجاد می شود و به پارکینسون مرتبط نیست. می تواند ناشی از پوکی استخوان باشد که منجر به شکستگی های فشاری ستون فقرات، آرتروز در ستون فقرات و بیماری دیسک فرسایشی شود. هر دو حالت کیفوز و کمپتوکورمی می توانند همزمان در یک فرد وجود داشته باشند که تشخیص را پیچیده می کند. هر دو نیز در زنان شایع تر از مردان هستند.
🔺صرف نظر از علت، داشتن تنه و یا سر خم شده می تواند بسیار مشکل ساز باشد و منجر به ناتوانی قابل توجهی از جمله مشکل در خوردن، بلع و معاشرت شود. خم شدن می تواند نگاه به سمت بالا را محدود کند و همچنین می تواند کنترل ضعیف بزاق را کمتر کند. می تواند ایستادن و راه رفتن را دشوارتر کند و همچنین می تواند با محدود کردن میزان انبساط ریه ها باعث مشکلات تنفسی شود. درد نیز اغلب یک ویژگی است.
سندروم پیزا در پارکینسون
🔺یکی دیگر از ناهنجاری های رایج وضعیتی در پارکینسون خمیدگی جانبی تنه (اغلب به صورت خمش بیشتر از ۱۰-۱۵ درجه تعریف می شود) با تمایل به خم شدن به یک طرف است که به سندرم پیزا معروف است. علیرغم این واقعیت که افراد مبتلا به پارکینسون علائم را بیشتر در یک طرف بدن دارند، نشان داده نشده است که خم شدن جانبی در پارکینسون با سندرم پیزا مرتبط باشد. فرد مبتلا به سندرم پیزا ممکن است به سمت علائم پارکینسون خود خم شود یا مخالف آن باشد.
🔺بسیاری از ویژگی های بالینی سندرم پیزا شبیه به سندرم افتادگی سر و کمپتوکورمی است. مشابه کمپتوکورمیا، خم شدن به پهلو با راه رفتن بیشتر مشخص می شود و در هنگام دراز کشیدن وجود ندارد.
علت تغییر وضعیت بدن در پارکینسون
دلیل بروز این سندرم ها در پارکینسون مشخص نیست. اما چهار علت بالقوه وجود دارد و احتمالاً هر یک از اینها در برخی از مواردی که دیده می شوند نقش دارند:
🟠 میوپاتی (یا اختلال عضلانی) عضلات پشت- ضعف عضلات گردن و پشت برای راست نگه داشتن تنه.
🟠 دیستونی یا فعالیت بیش از حد عضلاتی که گردن یا تنه را به جلو یا تنه را به پهلو می کشند.
🟠 عارضه جانبی دارو (مکانیسم نامشخص) – اگر تغییر وضعیت بدن در مدت کوتاهی پس از تغییر دارو رخ دهد، باید مهم در نظر گرفته شود. این فاکتور در موارد نادری پس از شروع آگونیست های دوپامین (مانند پرامیپکسول، روپینیرول و روتیگوتین) رخ می دهد. (مطالعه بیشتر: داروهای مناسب برای پارکینسون)
🟠 به علت پیشرفت بیماری پارکینسون (مطالعه بیشتر: مراحل پیشرفت پارکینسون)
تلاش برای حفظ حالت ایستاده و صحیح بدن مهم است زیرا حالت خمیده در بیماران پارکینسون می تواند اثرات منفی دیگری داشته باشد:
🟢 گردن یا کمر درد می تواند زمانی اتفاق بیفتد که منحنی های طبیعی ستون فقرات از تراز خارج شوند.
🟢 حالت خمیده توانایی نفس کشیدن عمیق را کاهش می دهد، که بر توانایی شما برای صحبت واضح و بلند تأثیر می گذارد. حالت خمیده همچنین باعث کاهش تماس چشمی می شود. همراه با سایر علائم پارکینسون مانند کم بودن صدا و پوشاندن صورت، این می تواند تأثیر زیادی بر توانایی شما در برقراری ارتباط داشته باشد.
🟢 از دست دادن انعطاف پذیری در اثر تغییر وضعیت بدن، انجام بسیاری از حرکات کوچک در روز را دشوار می کند، مانند بالا بردن بازوها هنگام لباس پوشیدن یا بلند شدن از صندلی.
🟢 وضعیت بد بدن می تواند شما را از تعادل خارج کرده و منجر به سقوط شود.
مدیریت تغییر وضعیت بدن در پارکینسون
این راهکارها را برای حفظ وضعیت خوب بدن امتحان کنید:
🟢 در تمام طول روز از آینه برای بررسی وضعیت قرارگیری بدن (از دو نمای جلو و از پهلوها) استفاده کنید.
🟢 از تغییرات وضعیت بدن آگاه باشید. سعی کنید صاف بایستید و برای اصلاح حالت بدن خود تلاش کنید. از اطرافیان خود بخواهید در صورت مشاهده خم شدن به شما گوشزد کنند.
🟢 هر چند وقت حالت بدن خود را تغییر دهید. پس از هر حرکت برای مدتی استراحت کنید!
🟢 از رول ها یا کوسن های پشت (کمر) یا گردنی، برای ترازبندی بهتر وضعیت در هنگام نشستن استفاده کنید.
🟢 کلاس های یوگا یا تای چی را در نظر بگیرید. (مطالعه بیشتر: یوگا برای پارکینسون)
از پزشک خود بخواهید به یک درمانگر طب فیزیکی شما را ارجاع دهد. یک درمانگر می تواند توصیه ها و تمرینات خاصی در مورد وضعیت بدن به شما ارائه دهد.
وضعیت خمیده باعث کاهش انعطاف پذیری عضلات جلوی بدن و ضعیف شدن عضلات پشت بدن می شود. تمرینات کششی ساده را در طول روز انجام دهید.
تست آنلاین پارکینسون روشی سریع و آسان برای تشخیص بیماری پارکینسون است. برای شروع تست بر روی تصویر زیر کلیک کنید:
درمان حالت خمیده یا ناهنجاری های تنه در پارکینسون
گزینه های درمانی مختلفی برای تصحیح این حالت های غیر طبیعی در PD انجام شده است. با این حال، درمان های گزارش شده معمولاً فقط برای تعداد کمی از بیماران است و نتایج آن مختلف است. موارد زیر بر روی برخی از افراد تاثیر داشته است:
🟣 تکنیک های فیزیوتراپی که به منظور رفع ناهنجاری های وضعیتی مورد استفاده قرار می گیرند. (مطالعه بیشتر: تاثیر فیزیوتراپی بر پارکینسون)
🟣 استفاده از واکر با قاب بالا با پشتیبانی ساعد
🟣 افزایش لوودوپا: بعضی از افراد ممکن است به افزایش دز لوودوپا به خوبی پاسخ دهند.
🟣 قطع مصرف یا تعدیل دارویی که تصور می شود دارو باعث ایجاد ناهنجاری وضعیتی شده است.
🟣 تزریق بوتاکس در عضلات تنه، پشت یا شکم بیش دارای لرزش یا فعالیت بیش از حد هستند.
🟣 تحریک عمیق مغزی (این مورد به ندرت امتحان شده است و ممکن است در شرایط خاص مفید باشد)
ورزش برای بهبود حالت خمیده بدن در پارکینسون
در ادامه تمریناتی برای بهبود ناهنجاری بدن آماده شده است همچنین می توانید در برای مطالعه بیشتر به مقاله نقش ورزش در بیماری پارکینسون مراجعه کنید.
۱- هل دادن چانه به عقب – برای این کار باید کاملا صاف بنشینید و سر خود را صاف نگهدارید و چانه را به سمت عقب (به سمت بدن) بکشید. در این حالت احساس سفتی در ناحیه گردن خود می کنید که به این معنی است تمرین را درست انجام داده اید. ۱۰-۲۰ بار در روز تکرار کنید.
۲- انقباض کتف – هدف از انقباض کتف کاهش گرد شدن شانه ها است. برای انجام انقباض کتف، دوباره تا جای ممکن صاف بنشینید. آرنج ها را در کنار خود خم کنید. آرنج های خود را به عقب بکشید به طوری که انگار در حال قایقرانی هستید. شانه های خود را از گوش خود دور نگه دارید. هنگامی که بازوها به عقب حرکت می کنند، سعی کنید تیغه های شانه خود را به هم بچسبانید. ۱۰-۲۰ بار در روز تکرار کنید.
۳- اکستنشن قفسه سینه – هدف از کشش قفسه سینه کاهش گرد شدن قسمت بالای کمر است که به عنوان “افزایش کیفوز” شناخته می شود. برای انجام این تمرین ، روی صندلی ای بنشینید که کمر کمر دارد و به عنوان یک نقطه لولا برای ستون فقرات شما عمل می کند. دستان خود را پشت سر خود بگیرید و آرنج های خود را کاملاً باز کنید. به پشتی صندلی تکیه دهید. سرانجام سر خود را به سمت سقف خم کنید. نفس عمیق بکشید! بازدم کنید و روزانه ۵-۱۰ بار تکرار کنید.
منبع: parkinson.org و movementdisorders و apdaparkinson
