سکته مغزی

فهرست مطالب

سکته مغزی (stroke) چیست؟ علت و تشخیص سکته مغزی

سکته مغزی (stroke) زمانی اتفاق می افتد که یک رگ خونی در مغز پاره و خونریزی می کند یا زمانی که خون رسانی به مغز مسدود می شود. پارگی یا انسداد مانع از رسیدن خون و اکسیژن به بافت های مغز می شود.

بدون اکسیژن، سلول ها و بافت مغز آسیب دیده و در عرض چند دقیقه شروع به مرگ می کنند.

فهرست مطالب

انواع سکته مغزی

سه نوع اصلی Stroke وجود دارد:

🟠 سکته ایسکمیک گذرا (TIA) شامل یک لخته خون است که معمولاً خود به خود بر طرف می شود.
🟠 سکته مغزی ایسکمیک شامل انسداد ناشی از لخته خون یا پلاک در شریان است. علائم و عوارض سکته مغزی ایسکمیک می تواند بیشتر از علائم TIA طول بکشد یا ممکن است دائمی شود.
🟠 سکته هموراژیک یا در اثر ترکیدن یا نشت رگ خونی که به مغز نفوذ می کند، ایجاد می شود.

سکته مغزی

علائم سکته مغزی

از دست رفتن جریان خون در مغز به بافت های داخل مغز آسیب می رساند. علائم سکته مغزی در قسمت هایی از بدن که توسط نواحی آسیب دیده مغز کنترل می شوند، ظاهر می شود.

هر چه فردی که دچار سکته مغزی شده زودتر تحت مراقبت قرار گیرد، احتمالاً نتیجه بهتری خواهد داشت. به همین دلیل، دانستن علائم سکته مغزی مفید است تا بتوانید سریع عمل کنید. علائم سکته مغزی می تواند شامل موارد زیر باشد:

🔹 فلج شدن
🔹 بی حسی یا ضعف در بازو، صورت و پا، به خصوص در یک طرف بدن
🔹 مشکل در صحبت کردن یا درک صحبت دیگران
🔹 لکنت زبان
🔹 سردرگمی، گیجی یا عدم پاسخگویی
🔹 تغییرات رفتاری ناگهانی، به ویژه افزایش بیقراری
🔹 مشکلات بینایی، مانند مشکل بینایی در یک یا هر دو چشم با دید سیاه یا تار، یا دوبینی
🔹 مشکل در راه رفتن
🔹 از دست دادن تعادل یا هماهنگی
🔹 سرگیجه
🔹 سردرد شدید و ناگهانی با علت ناشناخته
🔹 تشنج
🔹 حالت تهوع یا استفراغ

Stroke نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد. اگر فکر می کنید خودتان یا شخص دیگری دچار سکته مغزی شده است، فورا با ۱۱۵ تماس بگیرید. درمان سریع برای جلوگیری از پیامدهای زیر کلیدی است:

  • آسیب مغزی
  • ناتوانی طولانی مدت
  • مرگ

علت سکته مغزی

علت سکته مغزی به نوع آن بستگی دارد. Stroke به سه دسته اصلی تقسیم می شوند:

  • حمله ایسکمیک گذرا (TIA)
  • سکته مغزی ایسکمیک
  • سکته هموراژیک

این دسته‌ها را می‌توان به انواع دیگری از سکته مغزی تقسیم کرد، از جمله:

⭕ سکته آمبولیک
⭕ سکته ترومبوتیک
⭕ سکته مغزی
⭕ سکته زیر عنکبوتیه

نوع Stroke شما بر روند درمان و بهبودی تأثیر می گذارد.

سکته مغزی ایسکمیک

در طول سکته مغزی ایسکمیک، شریان های خون رسانی به مغز باریک یا مسدود می شوند. لخته شدن خون یا کاهش شدید جریان خون به مغز باعث ایجاد این انسدادها می شود. شکسته شدن پلاک ها نیز می تواند باعث لخته شدن خون در مغز و انسداد رگ ها شود.

دو نوع انسداد وجود دارد که می تواند منجر به سکته ایسکمیک شود: آمبولی مغزی و ترومبوز مغزی.

آمبولی مغزی (اغلب به عنوان سکته آمبولیک شناخته می شود) زمانی رخ می دهد که یک لخته خون در قسمت دیگری از بدن – اغلب قلب یا شریان های بالای قفسه سینه و گردن – ایجاد می شود و از طریق جریان خون حرکت می کند تا زمانی که به شریانی بسیار باریک برخورد کند و بخواهد از آن عبور کند. لخته گیر می کند و جریان خون را متوقف می کند و همین باعث سکته می شود.

ترومبوز مغزی زمانی رخ می دهد که یک لخته خون در پلاک چربی داخل رگ خونی ایجاد شود.

در حدود ۸۷ درصد از سکته های مغزی، سکته های ایسکمیک هستند.

حمله ایسکمیک گذرا (TIA)

حمله ایسکمیک گذرا، که اغلب TIA یا سکته کوچک نامیده می شود، زمانی رخ می دهد که جریان خون به مغز به طور موقت مسدود شود.

علائم مشابه سکته کامل است. با این حال، معمولا موقتی هستند و پس از چند دقیقه یا چند ساعت، زمانی که انسداد حرکت می کند و جریان خون بازیابی می شود، ناپدید می شوند.

لخته خون معمولا باعث TIA می شود. در حالی که از نظر فنی به عنوان سکته کامل طبقه بندی نمی شود، یک TIA به عنوان هشداری است که ممکن است یک سکته واقعی اتفاق بیفتد. به همین دلیل، بهتر است آن را نادیده نگیرید و حتما به پزشک مراجعه کنید.

بیش از یک سوم افرادی که TIA را تجربه می کنند و تحت درمان قرار نمی گیرند، ظرف یک سال دچار سکته مغزی شدید می شوند. ۱۰ تا ۱۵ درصد از افرادی که TIA را تجربه می کنند در عرض ۳ ماه دچار Stroke می شوند.

سکته هموراژیک

سکته هموراژیک زمانی اتفاق می‌افتد که شریان مغز باز شود یا خون نشت کند. خون از آن شریان فشار زیادی در جمجمه ایجاد می کند و مغز را متورم می کند و به سلول ها و بافت های مغز آسیب می رساند.

دو نوع سکته مغزی هموراژیک عبارتند از داخل مغزی و زیر عنکبوتیه:

  • سکته مغزی هموراژیک داخل مغزی شایع ترین نوع آن است. زمانی اتفاق می‌افتد که بافت‌های اطراف مغز پس از ترکیدن سرخرگ پر از خون شوند.
  • سکته مغزی هموراژیک ساب آراکنوئید (زیر عنکبوتیه) کمتر شایع است. باعث خونریزی در ناحیه بین مغز و بافت های پوشاننده آن می شود.

طبق گزارش انجمن قلب آمریکا، حدود ۱۳ درصد از سکته های مغزی هموراژیک هستند.

عوامل خطر سکته مغزی

برخی عوامل خطر شما را مستعد Stroke می کند. مانند:

رژیم غذایی

یک رژیم غذایی نامتعادل می تواند خطر سکته مغزی را افزایش دهد. این نوع رژیم سرشار از:

  • نمک
  • چربی های اشباع شده
  • چربی های ترانس
  • کلسترول
رژیم غذایی نامناسب

عدم فعالیت

ورزش

عدم تحرک یا ورزش نکردن نیز می تواند خطر سکته را افزایش دهد.

ورزش منظم فواید زیادی برای سلامتی دارد. بزرگسالان باید حداقل ۲.۵ ساعت ورزش هوازی را هر هفته انجام دهند. که شامل حداقل پیاده روی سریع و چند بار در هفته باشد.

مصرف نوشیدنی های الکلی سنگین

خطر سکته نیز با مصرف زیاد الکل افزایش می یابد.

اگر اهل مصرف نوشیدنی های الکلی هستید، در حد اعتدال بنوشید. این بدان معناست که برای زنان بیش از یک نوشیدنی در روز و برای مردان بیش از دو نوشیدنی در روز مضر است.

مصرف زیاد الکل می تواند سطح فشار خون و همچنین سطح تری گلیسیرید را افزایش دهد که می تواند باعث تصلب شرایین شود. این تجمع پلاک در شریان ها است که رگ های خونی را باریک می کند.

نوشیدن الکل

مصرف تنباکو

سیگار

استفاده از تنباکو به هر شکلی خطر سکته را افزایش می دهد، زیرا می تواند به عروق خونی و قلب آسیب برساند. نیکوتین همچنین فشار خون را افزایش می دهد.

تشخیص سکته مغزی

پزشک از شما یا یکی از اعضای خانواده در مورد علائم و کارهایی که در زمان بروز سکته انجام می دادید می پرسد. سابقه پزشکی تان را بررسی می کنند تا عوامل خطر سکته مغزی شما را پیدا کنند، همچنین در طی معاینه فیزیکی پزشک موارد زیر را چک می کند:

  • تعادل
  • هماهنگی
  • ضعف
  • بی حسی در بازوها، صورت یا پاها
  • نشانه های سردرگمی
  • مسائل بینایی
آزمایشات تشخیص Stroke عبارتند از:

آزمایش خون

آزمایش خون می تواند تعیین کننده:

  • سطح قند خون
  • بررسی عفونت
  • شمارش پلاکت ها
  • سرعت لخته شدن خون
  • سطح کلسترول

ام آر آی و سی تی اسکن

MRI می تواند به بررسی آسیب دیدگی بافت یا سلول های مغز کمک کند.

سی تی اسکن می تواند تصویر دقیق و واضحی از مغز ارائه دهد که می تواند هرگونه خونریزی یا آسیب را نشان دهد. همچنین ممکن است سایر بیماری های مغزی را که می توانند باعث علائم شما شوند را نشان دهد.

EKG

الکتروکاردیوگرام (EKG) یک آزمایش ساده است که فعالیت الکتریکی قلب را ثبت می کند، ریتم آن را اندازه گیری می کند و سرعت ضربان را ثبت می کند.

EKG می تواند تعیین کند که آیا شما شرایط قلبی دارید که ممکن است منجر به Stroke شود یا شده باشد، مانند سابقه حمله قلبی.

سکته مغزی معمولا ناگهانی اتفاق می‌افتد. در حقیقت با وقوع شرایط غیرمترقبه‌ای اعم از میگرن، تشنج و یا تومور مغزی می‌توان دریافت که Stroke اتفاق افتاده است. این مشکل هر بیماری را به گونه‌ای متفاوت تحت تاثیر قرار می‌دهد. با این حال، روشی آسان و سریع برای تشخیص این اختلال نورولوژیک وجود دارد که در ادامه به آن‌ می‌پردازیم. به محض تردید سوالات ذیل را یادآوری کرده و از آن‌ها بپرسید:

صورت : صورتشان را بررسی کنید. آیا دهانشان کج شده است؟

دست‌ها : آیا می‌توانند دستانشان را همزمان بلند کنند؟

صحبت کردن : آیا دچار لکنت شده‌اند؟ آیا حرف‌های شما را متوجه می‌شوند؟

زمان : زمان در تشخیص سکته مغزی بسیار حیاتی است. اگر با هریک از این علائم مشکوک مواجه شدید، سریع با اورژانس تماس بگیرید.

سکته مغزی

از دیگر علائم این اختلال باید به موارد زیر اشاره نمود:

  • از دست دادن بینایی یک چشم، از دست دادن نیمی از بینایی در یک یا دو چشم
  • سرگیجه ناگهانی یا از دست دادن تعادل
  • سردرد شدید ناگهانی بی‌دلیل
  • خواب آلودگی یا از دست دادن هوشیاری

منبع: healthline.com 

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

Shopping Cart
به بالای صفحه بردن